
Kubilay Kupası´nda Heyecan Sürüyor

Menemen Belediyespor´lu Genç Basketçiler Farklı Galip

Masa Tenisi Turnuvasında Yarıştılar

ÇALSIN DAVULLAR DÜĞÜNÜMÜZ VAR

1934 yılının 2. yarısında Menemen´de yaşanan en önemli olay Kubilay Anıtı´nın açılmasıdır. Cumhuriyet Gazetesi´nin başlattığı kampanya sonucunda Türk halkının bağışlarıyla yapılan anıtın açılışına Türkiye´nin her yerinden gelen vatandaşlar katılır. Bir başka önemli olay Menemen´e bir Atatürk Büstü´nün yapılması kararının alınmasıdır. ?Soyadı? kanununun çıkması ile birlikte Menemenlilerin de soyadı belirleme telaşı bu dönemde yaşanan başka bir gelişmedir.
Bu haftaki yazımda konu başlıklarımız ve 1934 yılının ikinci döneminde Menemen´de yaşananlar:
MENEMEN ULUKIŞLA: Fotoğraf Menemen´deki askeri birliğimizin ana giriş kapısını göstermektedir. Zafer Bayramı´nın kutlandığı o gün Ulukışla girişi gelin gibi bayraklar ve çiçeklerle süslenmiştir. (30 Ağustos 1934)
MENEMENLİLER İZMİR´DE 20 FAKİR ÇOCUK OKUTACAK: Menemen Fakir Çocukları Himaye Heyeti tarafından Karşıyaka Orta Mektebine 17, Kız Muallim Mektebine de 3 çocuk kaydettirilir. Heyet bu çocukların her türlü masraflarını üstlenir. (23 Ağustos 1934)
MENEMEN NÜFUS MÜDÜRÜ: İzmir Nüfus Başkatibi Avni Bey, Menemen Nüfus Memurluğuna atandı. Ancak gerekçe göstermeden bu görevi kabul etmediğini açıklayarak Menemen´e gitmedi. Bunun üzerine kendisine 400 lira ikramiye ödenerek emekli edildi. (2 Ekim 1934)
MENEMEN´DEKİ BATAKLIK KURUTULDU : Menemen kazasının şimalindeki Bıcır Ovasında uzun yıllardan beri mevcut olan ve etrafa zararı olan (Gru) bataklığı, sıtma mücadelesinin fenni planları ve köylülerin büyük gayretleri ile 3 haftalık bir gayret sonunda akıtılarak kurutulmuştur. Toplanan sular asırlardan beri enkazı görülen eski bir değirmen kanalına akıtılır. (31 Ekim 1934)
SEKİZ SENE SONRA AYDINLANAN CİNAYETİN ESRAR PERDESİ: 1926 yılında Menemen´de bir cinayet olmuş faili ele geçirilememişti. Ali oğlu İbrahim isminde bir hizmetkar, bir tabanca kurşunu ile ağır bir surette yaralanmış tedavi için İzmir Memleket Hastahanesine nakledilirken yalnızca ?Beni Mustafa vurdu? diyebilmişti. Aradan geçen 8 yıl boyunca suçlu Mustafa´nın kim olduğu tesbit edilemedi. 1934 yılı Kasım başında Salise isimli bir kadın mahkemede davalı olduğu Mustafa´nın 8 yıl önce işlenen cinayetin faili olduğunu bunu eski Menemen Belediye Başkanı Fadıl Bey´in de bildiğini Avukatına anlatınca durum ortaya çıkar. Avukat, durumu yetkililere bildirir. Durum Fadıl Bey´e de sorulunca Mustafa´nın babasının 8 sene evvel kendisine ?Bizim çocuk berdel İbrahim´i yaraladı. Nolur yardım et? dediğini ancak müstantiklikçe (sorgu yargıçlığı) çağrılmadığı için kimseye bir şey söylemediğini anlatır. Yapılan tahkikatta Mustafa´nın suçu sabit görülür ve Ağır Ceza´ya sevk edilir. (7 Kasım 1934)
SOYADI KANUNU: Soyadı kanununun çıkması ile birlikte 1934 yılı Aralık ayından itibaren Menemenlilerinde yavaş yavaş soyadı almaya başladıkları görülüyor. İlk soyadı alanların başında gelen Menemen Belediye Başkanı İdris Bey, soyadını ?Tınaz? olarak almıştır. (2 Aralık 1934)
KUBİLAY ABİDESİ AÇILIYOR: Yapımı tamamlanan Kubilay Abidesi 23 Aralık 1934 Pazar günü saat 10.30´da resmen açılacak. Cumhuriyet Halk Fırkası (Partisi) Vilayet İdare Heyetince açılış için program hazırlandı. Bu programa göre fırkalılar, pazar günü saat 8.30´da 14 otobüsle Menemen´e hareket edecektir. İnkılap Abidesi´nin açılışına Manisa, Bergama gibi civar kaza ve köylerden heyetler davet edildi. Hazırlanan merasim programı şöyledir:
1- İstiklal Marşı 2- Açma söylevi (CHF Vilayet İdare Heyeti Reisi Avni Doğan tarafından) 3- Ordudan bir zabit söylevi 4- Manisalılardan bir söylev 5- Menemenlilerden bir söylev 6- Hep bir ağızdan Cumhuriyet´in 10. Yıl Marşı 7- Kubilay Okulu´na dönüş (Saat 12) 8- Kubilay Okulu´nda Konferans ve Söylev (Saat 12-13) 9- İzmir´e dönüş
Not: Söylevler 10 dakikayı geçmeyecektir.
MENEMEN - MANİSA YOLUNUN YAPIMI: Menemen -?Manisa arasında inşa ettirilecek büyük yolun tahsisat havalesi Bayındırlık Bakanlığı´ndan vilayete gönderildi. Yolun keşfine en kısa zamanda başlanacak. (27 Aralık 1934)
KUBİLAY ABİDESİ AÇILDI (Yeni Asır, 23 Aralık 1934) : Yapımı tamamlanan Yıldıztepe´deki İnkılap Şehidi Kubilay´ın Abidesi Türkiye´nin her yerinden gelen binlerce kişinin katıldığı büyük bir törenle açıldı.
Merasime; Cumhuriyet Halk Fırkası Genel Sekreteri Recep Peker´in yanı sıra yurdun hemen her yerinden, kasaba ve köylerinden kadın-erkek heyetler katıldı. Hava yağmurlu idi. Ancak saat 12´den itibaren otomobiller, otobu?sler, dolu olarak Menemen´e geldi. 13.15´te Basmane´den kalkan tren 700 kişi için hazırlanmıştı. Ancak ayakta olanlarla birlikte bu rakam bin´i geçti. İzmir´in Kız ve Erkek Liseleri, Muallim Mektepleri, Muallimleri ve İzcileri ile gruplar oluşturulmuş, Askeri ve Halkevi Bandoları Milli Marşlar çalmışlardır. CHF Genel Sekreteri Recep Peker ile Ku?tahya Mebusu Naşit Hakkı, Muş Mebusu Hasan Reşit ve İstanbul Fırka teşkilatından İsmet Halim Oğuz Hanfendi ve Galip Bey, Cumhuriyet Gazetesi yazarlarından Meki Sait, Vali Kazım Dirik, Fırka Reisi Avni Doğan, Mu?stahkem Mevki Kumandanı Vekili Rasim, Vilayet Belediye Reisi Behçet Uz otomobillerle Menemen´e geldi.
Bu heyetlerden önce Manisa heyeti Menemen´e varmıştır. Menemenlilerin yanında, çevre ilçelerden gelen halkın da katılımı ile merasim heyeti tamamlanmış ve Yıldıztepe´ye doğru yu?ru?yu?ş başlamıştır. Yıldıztepe´ye gelindiğinde abide u?zerindeki ?İnandılar, dövu?ştu?ler, öldu?ler. Bıraktıkları emanetin bekçisiyiz.? sözü dikkat çekiciydi. Bu yazının altında ise başka
bir yazı Kubilay, Hasan ve Şevki´nin adları, doğum ve ölu?m tarihleri vardı.
Yıldıztepe´de ayak basılmamış bir karış yer kalmamıştı. Sağanak halindeki yağmurun şiddetine rağmen, on binlerce insan derin bir saygı ve sevgi ile bu büyük günün heyecanını yaşıyordu. Abidenin etrafı kordelalarla çevrilmişti. Askeri bandonun çaldığı İstiklal Marşı´yla başlayan merasim, Fırka Genel Sekreteri Recep Peker´in nutkuyla devam etmiştir.
Peker nutkunda Tu?rk inkılabını yıkmak isteyen zihinlerin hala var olduğunu vurgulayarak, ?Yeni Tu?rkiye, geçirdiğimiz Kurtuluş Savaşı´nın zaferiyle istiklalin bu?tu?n şartlarını temin etmiş olarak dahi, iç inkılabın biri ötekine bağlı kurtarıcı zincirlemesi hayatımızda yer almadıkça, Tu?rkiye´nin kurtulmuş sayılmasına imkan yoktur...? demiştir.
Recep Bey´in ardından sırasıyla Muallim Ahmet Bey, İstanbul Heyeti namına İsmet Halim Oğuz Hanım, Manisalılar namına Necdet Bey nutuklar söylemiştir.
1934 YILI MENEMEN CHF YÖNETİMİ: 31 Aralık 1934 tarihinde yapılan Menemen Cumhuriyet Halk Fırkası seçimlerinde işbaşına gelen yeni yönetim Menemen Kaymakamı Ali Nihat Şenman (Önde sağdan 4.), Belediye Başkanı İdris Tınaz (Önde soldan 4.) ile birlikte görülüyor.
Parti´nin yeni yönetiminde bulunan bir-kaç isim Dava Vekili M. Kemal Oskay (1), Dava Vekili Enver Sayman (2), Esnaf Mustafa Onaran (3), Esnaf Muharrem Arda´dır.
MENEMEN´E ATATÜRK BÜSTÜ: Menemen´in ileri gelenleri ile hükümet yetkilileri ve Belediye Heyeti, hükümet önündeki meydanda Atatürk´ün bir büstünün yapılmasına karar verdi. Bunun için Kubilay´ın menkü taşını yapmış olan heykeltraş Ratip Aşir Menemen´e davet edilerek müzakereye (anlaşma) girişildi. Büst, Atatürk´ün tabii halinden iki veya üç misli büyük ve bronzdan olacaktır. (28 Aralık 1934)