Menemen İlçe Halk Kütüphanesi Yeni Yıla Rekorla Başladı
İlk Kitabını Çıkardı
ESTETİK DİŞ DOLGULARI NEDİR?
VATAN DA SAĞ OLSUN; GENÇLERİMİZ DE
İzmir 20°
ÖZETLE : Menemen´de 1939 yılının en önemli olayı kuşkusuz ki sulama kanallarının temellerinin atılmasıdır. Günümüzde dahi halen kullanımda olan bu kanallarımızın Menemen Ovası ve Menemen ekonomisi için ne kadar önemli olduğu hepimizin malumudur. 1939 yılında yapılan ilk çalışmalar öncesi gerçekleşen temel atma töreni çok gösterişli olmuş, başta İzmir Valisi ve Belediye Başkanı olmak üzere çok sayıda davetli ve binlerce Menemenli bu törene katılmıştır.
Bu haftaki yazımda konu başlıklarımız ve 1939 yılında Menemen´de yaşananlar:
TÜRK HAVA KURUMU´NDAN YAĞ SATIŞI (19 OCAK 1939) : Menemen Türk Hava Kurumu tarafından Yeni Asır Gazetesine verilen bir ilanda 1938-1939 yılı zeytin mahsulünden fabrikalarda toplanan 3000 kilo yağın açık arttırma usulü ile satılacağı bildirilmektedir. Tahminen 1200 lira kıymetindeki yağın satışı için ihalenin 6 Şubat 1939 Pazartesi günü saat 11.00´de yapılacağı, ilgilenenlerin % 7.5 nispetindeki teminat akçesini kurum veznesine teslim etmeleri istenmektedir.
TERFİ EDEN MENEMEN SAVCI VE HAKİMİ (21 OCAK 1939) : Adliye Vekaletinde toplanan 1 ve 2 numaralı ayırma meclisleri tarafından alınan karar sonucunda Haziran 1938 sonuna kadar kıdemlerini ikmal eden hakim ve müddeiumumilerden (savcı) Menemen müddeiumumisi İlhami Sancar ile Menemen Sorgu Hakimi Behçet Akbay terfi ettirilmiştir.
MENEMEN´DE TOPRAK VE SU BAYRAMI (30 OCAK 1939) :?Kesik köy Kanalının temelleri atıldı?
Bugün verimli ve mahsuldar Gediz ovasında toplanan Gediz çocukları, Toprak ve Su Bayramını heyecanla kutladılar. Her sene bu mevsimde ekili araziyi kaplayan ejderha gibi coşkun suların yakın zamanda aynı araziyi kurak mevsimde kaplaması ve sulaması için büyükçe bir ameliyenin temeli atılıyor.
KESİK KÖY KANALININ BAŞLANGIÇ YERİNDE... Menemen ovası mahşerden bir günü andırıyor.. Atıyla, arabasıyla köyünden kalkarak yollara dökülen binlerce insan, devlet elinin dokunduğu bu yerdeki faaliyeti görmeye geliyor. Saat on beş. İzmir´den vali, vilayet daimi encümeni azaları ve bazı misafirlerle Manisa´dan da bir mühendis grubu Kesikköy kanalının başlangıç yerinde toplanıyorlar.
MENEMEN OVASINI SULAMAK İÇİN... Burada grup mühendisi Kadri Bey´in valimize verdiği izahattan öğreniyoruz ki, devlet Menemen ovasını sulamak için bir milyon sekiz bin lira tahsis etmiş ve sulama işini iki ayrı müteahhide vermiştir. Bugün Kesikköy sulama kanalı ile başlanan iş, Menemen ovasının yarısını sulayacak ehemmiyettedir ve 458 bin liraya ihale edilmiştir. İkinci kısım 550 bin liraya başka bir müteahhide ihale olunmuştur.
MARMARA GÖLÜNÜN... Menemen ovasının sulanma davası heyeti umumiyesi ile mütalaa olunurken Gediz suyunun ihtiyaca tekabül etmediği nazara alınmış ve Marmara gölü suyundan, Menemen ovasında istifade edilmesi derpiş (öngörmek) olunmuştur. Sulama projesi, işte bu esasa göre, Menemen ovasını her mevsimde kıymetlendirecek, nimetlendirecek ve sulayacak şekilde tanzim olunmuştur.
GEDİZİN SARFİYATI... Gediz´in sarfiyatı yaz mevsiminde 2.5 metre mikabıdır. Kış mevsiminde yapılacak tasarrufla yaz mevsiminde ovanın sulanması mümkünse de, bunun ihtiyaca cevap vermeyeceği zamanda hesaba katılmıştır. Sulama mevsiminde 350 kilometre uzunluğunda su, regülatör tertibatı vasıtası ile ovaya taşınacak ve ovanın her yeri aynı nispette bol sudan istifade imkanı bulacaktır.
YAPILACAK TESİSAT... Temeli bugün atılan ve kazma makinelerinin faaliyete geçtiği Kesikköy kanalı, Seyrekköy ve Ulucak ikinci derecedeki kanallarıyla birlikte 20 bin hektar araziyi sulamaya yarayacaktır. Yani netice olarak 1.400.000 dönüm arazi 1940 senesinde sulanmış olacaktır. Halen faaliyet gösteren kazma makinelerinin sayısı birdir. İki tane daha birkaç güne kadar gelerek faaliyete geçecektir. İkinci derecedeki kanallardan Kesikköy kanalında faaliyete geçilmiştir.
KÖYLÜNÜN HİSSİYATI... Binlerce köylünün huzuru ile yapılan tören, toprak adamlarının cumhuriyet rejimine karşı olan bağlılıklarını göstermesi bakımından şaheserdi. Her köy adamı eliyle tuttuğu, gözüyle gördüğü bu eser önünde adeta bir huşu (saygı) duyuyor ve rejime karşı bağlılığı bir kat daha artıyordu. Türk köylüsü anlıyordu ki, asırlardan beri görmediği nimetleri, 15 senelik genç cumhuriyet rejimi her vesile ile kendisine sunuyordu.
TÖREN BAŞLIYOR... Törene, bandonun çaldığı İstiklal Marşı ile başlandı. Bunu Menemen´in çok değerli ve müteşebbis Belediye Reisi İdris Tınaz Bey´in söylediği nutuk takip etti. İdris bey, nutkunda şunları söyledi :
?Aziz İlbay (Vali), Sayın vatandaşlarım. Bugün üçlü bir ittifakın arzettiği manzara karşısında, sevinç ve heyecan içinde bulunuyoruz. Bu ittifak, tabiatın esas nimetlerinden olan su, toprağın içinde gömülü olan cevheri asli ve devletin görme ve yapma azmi gibi üç kuvvetten, üç unsurdan hasıl olmuştur. Bu üç unsur, burada birleşince, merkezinde refah ve saadet doğuran olmakla kalmayacak, aynı zamanda muhitten başlayarak dahilde ve hariçte, muhtelif istikametlere doğru servet akışları yapan bir varlık meydana getirecektir.?
İzmir Valisi Fazlı Güleç ve İzmir Belediye Başkanı Dr. Behçet Uz´un da hazır bulunduğu temel atma töreni Vali Güleç´in ?Hayırlı Olsun? temennisi ile biten konuşmasının ardından sona erdi. Daha sonra kalabalık bir vatandaş topluluğunun alkışları arasında Kesikköy Sulama Kanallarının temeli atıldı. Törendeki konuklar, bir süre iş makinalarının açtığı çukurları meraklı gözlerle ve gururla izledi. Köylü vatandaşlarda, sulamanın getireceği istihsal artışı sayesinde kaydedecekleri gelirin hayallerini şimdiden kurduklarını söyleyerek, hükümet yetkililerine teşekkürlerini bildirdiler.
YABANİ DOMUZLARLA MÜCADELE (4 MART 1939) : Menemen´de yabani domuzlara karşı yürütülen mücadelelerde Şubat ayının ikinci yarısından sonuna kadar toplam 7 adet yabani domuz vurulmuştur.
MENEMEN´DE YANGIN (16 MART 1939) : Menemen´de Cami Kebir mahallesinde oturan 70 yaşında Hanife adında bir kadın, odada yaktığı mangalın devrilmesi sonucu vücudunun muhtelif yerleri yanmak suretiyle yaralanmıştır. Evde çıkan yangın söndürülmüş, kadın hastaneye kaldırılmıştır. Hanife, hasta ve ihtiyar olduğu için yangına mani olamamıştır.
ELEKTRİK DAİRESİ İÇİN MALZEME ALIMI (18 MART 1939) : Menemen Belediyesi Yeni Asır Gazetesine verdiği bir ilanla, elektrik dairesinin ihtiyacı olan malzemeler için ihale açtığını duyurur. Toplam 2246 lira 25 kuruş keşif bedelli malzemeler için açık eksiltme ihalesi 29 Mart 1939 Çarşamba günü saat 15.00´de belediye icra dairesinde yapılacaktır. Alınacak malzemeler arasında çıplak bakır tel, NBU?kablo, Fincan Porselen, Fincan Demiri, Kroşe ve Madeni buat (4´lü klemensli) bulunmaktadır.
İKİNCİ MÜNTEHİP (SEÇMEN) SEÇİMİ (18 MART 1939) : İzmir ile birlikte Menemen´de de yapılan ikinci müttehip (Seçmen) seçiminin neticesinde, 7511 kadın ve 8129 erkekten, 6340 kadın ve 6973 erkek
reylerini (oy) kullanmıştır. (Aşağıdaki fotoğrafta oy kullanan Menemen Protokolü görülmektedir.)
DAMADINI ÖLDÜREN KAYINPEDERİN DURUŞMASI NETİCELENDİ (26 MART 1939) : Menemen´de Hasan Güven adında 70 yaşında bir ihtiyar, geçen sene (1938) kızıyla görüşmek üzere bağ evini basan damadı Kula´lı Ali´yi tabanca kurşunu ile yaralamak suretiyle öldürür. Suçlunun ağır cezada devam eden
muhakemesi sonucu, nefsi müdafaa için tabanca kullandığı anlaşılarak beraatine karar verilir.
MENEMEN HALKEVİ´NİN FAALİYETLERİ (4 NİSAN 1939) : ?Necati? imzasıyla yayınlanan bir haberde Menemen´in sosyal yaşamı şöyle anlatılıyor: ?Menemen gençleri Halkevi´nin sıcak ortamında yüksek kabiliyetini ve kendilerinden beklenen faaliyeti göstermekte devam ediyor. Evvelce İzmir Halkevi´nde çok takdir edilen ve beğenilen ?Kozanoğlu? piyesinden sonra bu hafta ?Himmet´in oğlu? piyesini dahi temsil etmişlerdir. Bu piyesin İzmir ve Karşıyaka Halkevlerinde gösterilmesi kararlaştırılmış bulunmaktadır. Halkevi, haftada bir gün umumi toplantılar yapmakta ve Parti prensipleri üzerinde muntazaman konferanslar verilmektedir. Müzik kolu üzerinde de esaslı çalışmalar başlamıştır. Yakında köy gezilerine çıkılacaktır. Halkevi, geçen hafta çok heyecanlı bir gece yaşamıştır. Umumi müfettiş Behçet Kemal Çağlar´ın Halkevi ziyareti ve gençlere meşhur ?İzinde? şiirini inşat (şiir okuma) etmesi gençleri coşturmuştur. Çağlar, Menemen Halkevi´nin ihtiyaçları hakkında tetkikat yapmış ve notlar almıştır.
Mebus intihabı (seçim) vesilesiyle Menemen´e toplanan ve köylerden gelen ikinci müntehipler (seçmenler) şerefine belediye tarafından belediye gazinosunda 100 kişilik bir ziyafet verilmiştir. Ziyafette muhtelif hatipler (konuşmacılar) tarafından konuşmalar yapılmış, milli oyunlar oynanmış ve ziyafet büyük bir neşe içinde geçmiştir. Halkevi gençlerinden Tevfik Levend´in taklitleri, büyük neşe yaratmıştır.
Ödemiş´ten satın alınan elektrik motorunun montajı bitmiş olup birkaç gün sonra faaliyete geçirilecektir. Belediye, kasaba dahilinde ağaç dikme faaliyetine devam etmektedir. Parke döşenen kavak pazarı baştan başa kazorina fidanları dikilmek suretiyle süslenmiştir. Kaza müddeiumumiliğine (savcılık) tayin edilen Berki Baran bey Menemen´e gelmiş ve işe başlamıştır. Menemen Kaymakamlığına tayin edilen Emniyet Müfettişlerinden Ruhi Çalışlar Bey´in vazifesine başlamak üzere Ankara´dan hareket etmek üzere olduğu haber alınmıştır.?
KAYMAKAM EMİN BEY, TAYİN OLDU (12 NİSAN 1939) : 1936 yılından bu yana Menemen Kaymakamı olarak görev yapan Emin Ergüven, Afyon´un Emirdağ kazası kaymakamlığına tayin edildi. Menemen´de kendisini sevdiren Emin bey yakında vedalaşarak yeni vazifesi başına hareket edecektir.
GÖLDE FACİA (22 NİSAN 1939) : Menemen´in Hamidiye Mahallesi Top Sokağında 8 sayılı evde oturan 17 yaşlarındaki Mustafa Göden, önceki gün yıkanmak üzere Beşli Köprü´ye (Eski Gediz Köprüsü) gideceğini söyleyerek evinden çıkmış ve bir daha dönmemiştir. Zabıtaca Beşli köprü civarında küçük gölde yapılan araştırmada evvela elbiseleri bulunmuş, bilahare (sonra) göle giren dalgıçlar tarafından uzun araştırmalardan sonra ceset de çıkmıştır. Mustafa Göden´in yıkanmak üzere girdiği gölde su cereyanına kapıldığı ve bu suretle boğulduğu anlaşılmıştır.
MENEMEN´DE KONFERANS (25 NİSAN 1939) : Teftişte bulunmak üzere Menemen´e gelen İzmir Vilayet Orman Bölgesi Şefi Cevat Sansoy, bir konferans vererek (Ağaç ve Ormanların Medeniyete Tesiri)´ni çok kuvvetli ifadelerle canlandırmış, medeniyet tarihinin ilk zamanlarında (Neolitik) insan devrinde eski Türklerin ağaca verdikleri kıymetten, ağaç ve ormanların sosyolojik, estetik, ekonomik karakterleriyle bünyemiz üzerindeki tesirlerinden, iklim ve hayat üzerindeki rolünden bahsetmiştir. Menemen Halkevi mensuplarıyla hazır bulunanlar tarafından bu konferans büyük bir alaka (ilgi) ile dinlenmiştir.
DÜĞÜNDE EV ÇÖKTÜ (28 NİSAN 1939) : Menemen´in Şehit Kemal köyünde üzüntü verici bir kaza oldu. Bu köyden Hasan oğlu İsmail´in evinde yapılan evlenme merasimi dolayısı ile, üzeri toprak örtülü olan evin üstüne toplanan kadınların verdiği ağırlıktan bir kattan ibaret olan ev çökmüştür. Evin altında bulunan aynı köyden Ali oğlu Hüseyin isminde on beş yaşında bir çocuk enkaz altında kalarak ölmüştür. Ceset enkaz altından çıkarılmıştır. Tahkikat yapılmaktadır.
YILIN İLK ÜZÜMÜ MENEMEN´DEN (25 TEMMUZ 1939) : Menemen´in Belen köyünde müstahsil Mehmet Ünver tarafından yetiştirilen, senenin ilk kuru üzüm mahsulü İzmir´e getirilmiş ve borsaya arzedilmiştir. Bu üzümlerin sahibi olan Çolakoğlu hanında komisyoncu Hıfzı Menemenli dün bu mahsulü borsaya getirmiş ve borsa idare heyetinin tetkikine arzetmiştir. Üzüm, borsaya arz edilmediğinden bu mahsul üzerinde satış yapılmamıştır. Mahsul ergindir ve iyi kurutulmuştur. Her yıl olduğu gibi bu yıl da ilk mahsulü yetiştiren bu gayretli müstahsile borsa idare heyeti takdirname verecektir. Yeni mahsulün bereketli olması ve müstahsile refah getirmesi temenni edilmiştir.
2. DÜNYA SAVAŞI YILLARINDA KARARTMA (5 EKİM 1939) : Halen devam eden 2. Dünya Savaşı sırasında İzmir´in muhtelif kazalarında havaya karşı pasif korunma tecrübeleri yapılmaktadır. Tüm kazalarda olduğu gibi Menemen´de de alınan tedbirler gayet mükemmeldir. 3 Ekim günü Menemen´de yapılan sisleme, gizleme ve karartma gibi tecrübelere tayyarelerimiz (uçak) de iştirak etmiş ve alınan tedbirler olumlu netice vermiştir.
Sayfa başına git