Büyüme ve gelişim değerlendirilirken klinik olarak dental yaş kronolojik yaştan daha önemlidir.
Büyüme ve gelişim sürecinde karakteristik olarak değişiklikler olur. Çocuklarda dental olarak yaş yaş dental değişiklikler olmaktadır. 3 yaş civarında süt dişlenme tamamlanır. 6.yaşta karışık dişlenme birinci azı dişlerin sürmesiyle başlar. Altı dokuz yaş arasında öndeki kesici dişler dediğimiz dişler değişir. Dokuz on iki yaş arasında ise süt kanin dişleri dediğimiz köpek dişleri ve süt azı dişleri değişir. Bu değişimle birlikte ağızda artık süt dişi kalmamış olur ve dişlerin hepsi daimi dişlerdir. Son olarak ise on iki on üç yaş aralığında daimi ikinci azı dişleri sürerek ağızdaki yerini alır.
Süt dişlerinin tomurcuklanması yani oluşması anne karnında intrauterin hayatın ilk altı haftasında oluşur. Süt dişleri doğumdan sonra altıncı ay dolaylarında sürmeye başlar iki buçuk yaş civarında tamamlanır. Dişler sürdükten sonra kök gelişi bir süre daha devam ederek tam olgunluğa ulaşır.
Süt dişlerinin arasında boşluk bulunması normaldir. Süt dentisyonda fizyolojik boşluklara sık rastlanmaktadır. Bu boşluklar dişlerin normal sıralanmasında önem taşımaktadır.
Daimi dişler sürerken belirli bir yol izlerler. Bu yollar alt ve üst çenelerde farklılık göstermektedir. Bu yollar ve süt dişlerinin dizilimi incelenerek daimi dişlenme tahmin edilebilir ve çenelerde oluşması muhtemel bozukluklar öngörülerek erken müdahale edilebilir.
Dişlerin sürmesiyle yani süt ve sürekli dişlenme döneminde çenelerde büyüme gelişme devam etmektedir. Bu büyüme ve gelişmeyle elde edilen mesafeler sayesinde daimi dişlerde çapraşıklıkların önüne geçilmektedir. Çünkü daimi dişler süt dişlerinde daha büyüktür ve yer aldıkları çene ise aynı çenedir. Bu sebeple mantık olarak daha fazla mesafeye ihtiyaç duyulmaktadır. Süt keser dişler değişip daimi kesici dişler sürerken süt dişleri arasındaki boşluklardan, mesafe artışından, dişlerin eğimlerinden yararlanılır. Bu sayede çapraşıklıklar oluşmaz. Bunların birinde ortaya çıkan aksama yer darlığına sebep olur.
Sürekli köpek dişleri ve küçük azı dişleri değişirken de fazladan mesafe oluşur. Bu mesafe süt dişlerinin boylarının daimi bu dişlerden daha büyük olmasından kaynaklanır. Bu boşluk da daimi dişlenmede kullanılarak mesafe elde edilmiş olur.
Süt dişleri bu sebeplerden dolayı yani bu mesafelerin korunabilmesi için gereklidir. Nasılsa değişecek anlayıcı ve bu düşünce bu dişler için önemsizmiş izlenimi yaratmaktadır ancak ne kadar gerekli oldukları basitçe yukarıda anlattığım üzere tahmin edilebilir. Erken süt dişi çekimleri ve bu dişlerde oluşan ara yüz çürükleri mesafelerin azalmasına neden olmakta ve bunun sonucunda ileride muhtemel tel gereksinimi doğmaktadır. Yer kaybı en fazla diş kaybının ilk altı ayında oluşmaktadır. Bu sebeple de diş kaybı kaçınılmaz olduğunda mesafenin kaybolmaması için önlemler alınması ve mutlaka hekim önerilerine uyulması gerekmektedir.
Süt dişlerinin aşırı çürük nedeniyle madde kaybı sonucu çekilmesi ve çürük olmadan çekilmesi arasında bile oluşacak bozukluk yönünden farklılıklar vardır. Çürük her yönden dentisyonu olumsuz olarak etkilemektedir.
Süt dişlerine erken müdahale, kontrol altında tutulması hem çapraşıklık hem de alttan gelen dişler yönünden önemlidir. Bu dişler aynı zamanda altlarından gelen dişlere de rehber olmaktadır.
Haftaya sizlere çekilmesi gerekli olan durumlarda çocuklara uygulanan yer tutucuları anlatacağım.
Sağlıklı gülüşler?
Sorularınız için; www.disizmir.net