ÇOCUKLARDA PSİKOLOJİK YARDIM HİZMETİ: OYUN TERAPİSİ NEDİR?

Günümüz şartlarında psikolojik yardım hizmetine duyulan ihtiyaç artarak devam ediyor. Zorlu hayat koşulları, pandeminin yarattığı kaygı, günlük yaşam içindeki stres faktörleri yetişkinleri etkilemenin yanı sıra çocukların da yaşantılarını etkiler hale geldi. Psikolojik yardım hizmetine duyulan ihtiyaç doğrultusunda daha fazla konuşulur hale gelen terapinin bir diğer boyutu olan oyun terapisini bugün ele alacağız.  

Yetişkinler kendilerini anlatmak için iletişim kurmayı tercih ederler ve bu kurulan iletişim sayesinde yaşadıkları sorunlarına çözüm bulabilirler. Fakat çocuklar yaşadıkları sorunları kelimelerle bize aktarırken zorlanabilirler. Ancak Plato der ki; “Bir insanla bir saat oyun oynayarak, onun hakkında onunla bir yıl konuşarak keşfedebileceğinizden daha çok şey keşfedebilirsiniz.” Oyun terapisi, bu bağlamda çocukların güvenli alanlarında gerçekleşen bir profesyonel yardım hizmetidir. Çocuklar için kullanılan oyun terapisi yöntemi, çocuğa profesyonel bir ortam içinde yaşamış olduğu problemli yaşantıları dışarı yansıtma fırsatını sağlar. Çocuk, oyun odasında kendi zihnindeki dünyasını terapistine açar. Uzman oyun odasında çocuğun kendini güvende hissetmesini sağlar. Ardından çocuk oyun odasında kendi özgür dünyasını ve çevresini kurar. Seçmiş olduğu oyuncakları, söylediklerini ya da söyleyemediklerini, bedensel hareketlerini, sessizliğini ve yaşantılarını aktarış şeklini terapist inceler. Oyun terapisinde uzman tarafından çocuğun yaşamış olduğu problemli yaşantıların etkileri giderilmeye çalışır. Çocuğun psikolojik, sosyal, fiziksel ve bilişsel gelişiminin sağlıklı bir şekilde tamamlanması istenir. Çocuğun yaşadığı olumsuz yaşantılar üzerine çalışılır.

Çocuklar için oyun, günlük yaşantılarını prova etmenin bir başka yoludur. Çocuğun oyun odasında kurduğu dünyası kendi dünyasından başkası değildir. Çocuğun oynadığı oyun evde ya da oyun odasında değişmese bile çocuğun seçtiği oyuncakların sembolünü bilen bir uzman onunla beraberdir. Psikolog/ psikolojik danışman oyuncakları kullanış biçimini, oyuncakların anlamını ve çocuğun onları kendi dünyasına nasıl aktardığını gözlemler. Uzman ve çocuk aralarında kurduğu bağ ile çocuk travmatik yaşantılarını oyuna aktarırken uzman çocuğun kendini güvende hissetmesini ve sorunlarıyla yüzleşmesini sağlar. Çocuğun iyileşme sürecinde çocuğun ihtiyacı olan tepkileri uzmanlığı doğrultusunda psikolojik danışman/ psikolog verir.

Oyun terapisi seansları ortalama 45 dakika ile 1 saat arasında sürmektedir. Çocuğun gelişimine göre seans sayıları değişebilir. Çocuklarla çalışırken bizler oyun terapisi ile çocukların yaşayabileceği boşanma sorunlarını, kardeş kıskançlığını, travmalarını, istismar durumlarını, uyku bozukluklarını, kaygılarını, korkularını, ölümü, taşınma gibi yaşantı değişikliklerini ve okula uyum sorunları gibi konuları çalışabiliyoruz. Özellikle son zamanlarda okula uyum problemi ile çalışmalarımı sürdürürken oyun terapisinin çocuğun sorununa yönelik gelişiminde önemini vurgulamaktayım. Frobel’in de dediği gibi “Çocuk oyunları hayatın bir çekirdeğidir. Bütün insanlar orada gelişir, büyür ve oluşumu insanın en güzel ve en olumlu yetenekleri orada yükselir.”