ATATÜRK’ÜN MENEMEN’E YAPTIĞI ZİYARETLER
Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, sık sık çıktığı yurt gezilerinde genelde demiryolunu kullanırdı. Bu nedenle de Balıkesir veya Manisa demiryolu üzerinden İzmir’e geleceği zaman Menemen’den geçecek olması bizim açımızdan büyük bir şanstı.
Uzun yıllardır yaptığım araştırmalar Atatürk’ün Menemen’i 5 kez ziyaret ettiğini ortaya çıkarmaktadır. Bu sayı kesindir ve bazı yerel yayınlarda 10-15 kez ziyaret ettiği şeklindeki yazılar abartıdan başka bir şey değildir.
Atatürk’ün Cumhuriyet sonrası Menemen’e ilk gelişi 1923 yılına rastlar. 26 Ocak günü Salihli ve Turgutlu istasyonlarından sonra Manisa’ya gelen Atatürk, büyük tezahüratla karşılaşmıştır. Manisa ile Menemen arasındaki bayraklar ve çiçeklerle süslenmiş Horozköy, Muradiye ve Emiralem istasyonlarından geçerken Atatürk’ü görmek isteyen halk izdiham yaratmıştır.
Ulu önder, Menemen istasyonunda ise halk, öğrenciler ve askeri birlikler tarafından karşılanmıştır. Öğrencilerden küçük bir kız tarafından, Atatürk’e hitaben bir manzume okunmuş ve O’da buna karşılık olarak öğrencilere iltifatlar etmiştir.
Halkın bir çoğu Atatürk’ün elini öpmek için yarışmış, O’da kimseyi kırmamış, hal ve hatır sormuştur. Bundan sonra trene dönen Gazi Paşa’nın ardından, halk, “Yaşasın Mustafa Kemal Paşa” diyerek sevgi gösterilerini sürdürmüştür.
Bu seyahatin ardından Atatürk’ün 2. kez Menemen’e gelişi soğuk bir kış gününe 11 Şubat 1924’e rastlar. Atatürk, kalabalık bir grupla çıktığı yurt gezisinin İzmir durağından önce Menemen’e uğrar. Trenden indiği andan itibaren Menemenlilerin sevgi gösterileri başlar. Atatürk’ü tren istasyonunda Askeri bir birlik bandonun çaldığı marşlar eşliğinde selamlar. Menemen’de kısa bir süre kalan Atatürk ve beraberindeki grup yine büyük sevgi gösterileri eşliğinde Menemen’den ayrılarak İzmir’e doğru yola çıkar.
Atatürk’ün Menemen’e üçüncü gelişi ise 16 Haziran 1926 tarihine denk gelir. Balıkesir’den gelen tren, Manisa’nın ilçeleri Soma, Kırkağaç ve Akhisar’a kısa sürelerle uğradıktan sonra Manisa’ya, oradan da saat 16.00’da Menemen’e ulaşmıştır. Atatürk’ü Menemen’den önce Emiralem’de İzmir Valisi Kâzım Paşa, altmıştan fazla avcı ile birlikte karşılamıştır. Menemen istasyonunda ise, Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü̈, Belediye Başkanı Aziz bey, Halk Fırkası ve Belediye azaları, Müstahkem Mevki Komutanı Fuat bey ve 57. Tümen Komutanı karşılamıştır. Menemen’de özel olarak hazırlanmış bir salonda on beş dakika istirahat eden Gazi’ye, Menemenliler tarafından kahve ve dondurma ikram edilmiştir. Bu esnada da İzmir’den hareket eden bir uçak filosu Mustafa Kemal Atatürk’ü selamlamıştır.
Atatürk, Menemen’e 4. ziyaretini 28 Şubat 1930 tarihinde yapmıştır. Gazi Paşa’yı taşıyan tren, Menemen’e vardığında yine halkın büyük ilgisine maruz kalmış, fakat bu ziyaret kısa sürmüştür. Menemen halkını pencereden selamlayan Atatürk, İzmir’e gitmek üzere Gar’dan ayrılmıştır. Bu arada Hizmet gazetesinde çıkan bir haberde İzmir Valisi ile Belediye Başkanının Gazi Paşa’yı Menemen’de karşılamak üzere yola çıktıklarını, ancak zamanında Menemen’e varamadıkları için treni kaçırdıklarını ve geri dönerek treni Ulucak Köyü istasyonunda yakaladıklarını bildirmektedir.
Atatürk, Menemen’e 5. ve son ziyaretini 24 Haziran 1934 tarihinde gerçekleştirmiştir. Ulu Önder o günkü gezisinde Menemen’deki 43. Piyade Alayını ziyaret etmiş, birlik hakkında Alay Kumandanından izahat almıştır. Daha sonra da kaza içinden geçerek Menemenlileri selamlamıştır.
BİLGİ: Atatürk’ün Menemen’e geleceği daha önceden haber alındığı için o gün kazada da büyük bir ağırlama faaliyeti yapılmıştır. Atatürk, Menemen’i gezmeden önce İzmir Caddesi olarak bilinen yolun sağında ve solunda bulunan tüm evler, dükkanlar ve yollar yıkanmış, temizlenmiş, duvarlarına Türk bayrakları asılmıştır. Bu faaliyet sadece yol üzerinde değil, çarşı içinde de yapılmıştır. Çarşı esnafı da dükkanlarını Türk bayrakları ve çiçeklerle süslemiş ve çarşı girişine “HOŞ GELDİN, ULU GAZİ” pankartı asmıştır.
Atatürk’ün 11 Şubat 1924 tarihinde Menemen’i 2. kez ziyaretini göstermektedir.
Sayfa başına git