Çocuk Hastaya Psikolojik Yaklaşım 1
Bu hafta sizlere çocuklara yapılan dental müdahalelerde başvurduğumuz, kullandığımız davranış yönlendirme tekniklerinden ve kısaca çocukların yaşlara göre psikolojik gelişimlerinden bahsedeceğim.
Davranış yönlendirmesi; diş hekimi ve çocuk veya ebeveyn ile doğrudan kurulan ve sürekli olan iletişim ve etkileşimidir. Konuşma dilini iyi kullanmak hasta ile hekim arasında iletişimin iyi kurulmasında büyük rol oynar. Yunancadan türetilen öfemistik(euphemistic) dil; ?eu_güzel´ ve ?phanai_konuşmak´ kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Kaba ve ağır bir dil yerine aynı anlamı veren daha sıcak bir dil kullanmak anlamına gelir.
Davranış yönlendirmenin amacı;
-Korku ve anksiyeteyi azaltmak
-Kalıcı davranış değişimi sağlamak
-Pozitif geri bildirim almak
-İyi bir ağız sağlığının önemini kavratmak
-Kaliteli diş hekimliği hizmeti vermek
Bu teknikler uygulanmasına rağmen davranış yönlendirmenin etkili olmadığı durumlar da vardır. Davranış yönlendirme tekniklerinin başarılı olmasını engelleyen faktörler;
-Gelişim geriliği
-Akut veya kronik hastalıklar
-Fiziksel veya mental engellik
-Dental ya da medikal kötü tecrübe
-Çocuğa aileden geçen korku
-İlk randevuya hastanın hazırlanmaması
-Ailenin kötü eğitimi ve çocuğu korkutma durumu
Aileler de çocukların davranışlarını etkilemektedir. Çocukların davranışlarını etkileyen aile tipleri;
-Aşırı koruyucu aile modeli
-Aşırı otoriter aileler
-Şefkatsiz ve sevgisiz aileler
-Aşırı hoşgörülü ve düşkün aile modeli
-Aşırı endişeli aile
-Aşırı beklentili aile
Yaşlara göre çocuğun psikolojik gelişimi;
-1-2 Yaş
Temel güven duygusunun geliştiği yaştır.
-2 Yaş
Çocuğun fiziksel ve duygusal olarak hızla geliştiği dönem olup işleri yardımcısız olarak yapmak ister. Eşyalara dokunup tanımak ister.
-3 Yaş
Dili gelişmiş olup cümle kurar çok konuşur. Dental ortamla ilgili hikayeler onu rahatlatacaktır.
-4 Yaş
Bilinmeyenden ve vücutlarına zarar verilmesinden çok korktuğu için en küçük acılara dahi abartılı cevaplar verirler. Tedavi sırasındaki sorularda amaç tedaviyi geciktirmektir.
-5 Yaş
Sosyalleşmiştir ve korkuları azalmıştır.
-6 Yaş
Okula başladığı dönemdir. Stresli ortamlarda abartılı cevaplar verirler.
-7 Yaş
Diş hekimi ve işlemlere karşı daha cesur olurlar.
-7-14 yaş
Ailelerinden bağımsızlaşırlar ve korkularının üstesinden gelebilirler. Diş tedavisinden korkuyor olmasına rağmen sessizlikle bunu örtmeye çalışırlar.
-Ergenlik Dönemi
Özgürlük arzusu nedeniyle aile tarafından getirilmişlerse buna karşı çıkarlar ve tepki gösterirler.
-Gençlik Dönemi
Diş hekiminin dostluğu ve empatik yaklaşımı en iyi yaklaşımdır.
Sağlıklı gülüşler?
Sorularınız için; www.disizmir.net
[email protected]
Diş Hekimi Mehmet ERGÜNEŞ