MENÜ
İzmir 25°
Menemen'in Sesi
PAYLAŞ 
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
Facebook'ta Paylaş
CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA MENEMEN
Oktay Özengin
YAZARLAR
4 Haziran 2021 Cuma

CUMHURİYETİN İLK YILLARINDA MENEMEN

1923 yılında Menemen’in toplam yüzölçümü Aliağa dahil 868.500 Metrekaredir. Kazaya bağlı olarak 39 köy görülmektedir Bu köyler o günün isimleri ile  Balatçık, Harmandalı, Ulucak, Koyundere, Asarlık, Havuccular, Emiralem, Göktepe, Değirmendere, Bargir, Hasanlar, Su?leymanlı, Görece, Çukur, Yanık, Doğa, Alaniçi, Çaltı, Ayvacık, Turgutlar, Telekler, Bozalan, Belen, Bürüncük, Helvacı, Tu?rkeli, İğnedere, Öku?z, Hatundere, Çavuş, Musa Bey, Kesik, Seyrek, Tuzçullu, Su?zbeğli, Yahşilli, Sasalı, Kaklıç ve Banaz’dır. Görüleceği gibi bazı köylerin o günkü adları bugüne göre farklıdır Örneğin;  iki köyümüz bugün Buruncuk köyü 1923’de Bürüncük, Yahşelli Köyü Yahşilli diye telaffuz edilmektedir.

Daha öncesine bakılacak olursa 1319 tarihli Aydın Vilayeti Salnamesine göre 1900’lü yılların başında  İzmir Sancağına bağlı olan Menemen kazasının 47 köyü, sonrasına bakacak olursak 1926 yılında  26 köyünün, 1928 yılında ise 43 köyünün olduğu görülmektedir.

1923 yılı başlarında Menemen’in Kaymakamı olarak İbrahim Bey görülmektedir. Daha sonra bazı gazetelerde çıkan haberlerden 1924-1925 yıllarında Azmi Bey’i, 1926-1927 yıllarında Hasan Bey’i, 1928-1930 yıllarında ise Hasan İhsan Bey’i Kaymakam olarak görmekteyiz. Menemen Belediye Başkanlığı görevini ise İzmir’de yayınlanan Anadolu Gazetesinin bazı haberlerine dayanarak 1923 yılında A. Kemal Bey’in, 1926 yılında Aziz Bey’in, 1927 yılında Hikmet Kemal Bey’in, 1927’den 1930 yılına kadar ise Eczacı Kenan Bey’in (Gemicigil) yürüttüğünü söylemek mümkündür. Menemen’in köylerinde ise yönetici sıfatıyla bugün olduğu gibi muhtarlar görev yapmaktadır.

Bu dönemde belediyenin gelirlerinin oldukça düşük olmasından dolayı, kazaya yeterli yatırımlar yapılamamaktadır. 1927 yılında 123 bin 291 lira olan belediye tahsilatı, 1930 yılında 24 bin 102 liraya kadar düşmüştür. 1930 yılındaki bu rekor düşüşün ardından belediye ek kaynak arayışlarına girmiş ve  kendisine ait olan Vakıf Çayırını parsel parsel satmak zorunda kalmıştır. (Kaynak : Belediyeler İstatistiği-1929)

Menemen, Cumhuriyet’in ilk yıllarında büyük bir su sıkıntısına maruz kalmıştır. Susuzluk öyle bir hal almıştır ki halkın sağlığı ciddi olarak tehlikededir. Durumun farkında olan İzmir Valisi Kazım Paşa, şahsi gayretleriyle Menemen’e 7 kilometre mesafedeki Yamanlar Dağı eteklerinden borularla su getirilmesi işini gerçekleştirir. Menemen’in çeşitli yerlerine 57 adet çeşme inşa edilir ve Paşa’nında katılımıyla büyük bir tören düzenlenir. (Hizmet, 17 Mayıs 1928)

Bu dönemde Menemen’in en önemli sıkıntılarından biri de elektrik ihtiyacının karşılanamamasıdır. İşgal’den hemen önce elektrikle tanışan Menemen, elektrik santralının yeterli güçte olmamasından dolayı sık sık kesintilerle karşı karşıya kalmaktadır. 12 Haziran 1340 tarihli Saday-ı Hak gazetesinde bu sıkıntıdan söz edilmektedir. Cumhuriyetin kurulmasından ancak 4 yıl sonra 1927 yılında Menemen elektrik sorununu biraz olsun hafifletir. O yıl takviye edilen 30 beygir gücündeki elektrik motoru ile kaza’nın birkaç yıl daha elektrik sorunu halledilmeye çalışılır, ancak yine de tam olarak ihtiyacın karşılandığı söylenemez. Köylerde ise elektrik hattından söz etmek henüz mümkün değildir. Ancak  1930’a kadar birçok köyün telefon ile tanıştığını söylemek mümkündür.

Ova köylerinin hemen hemen hepsine telefon hattı çekilmiş durumdadır. 1932 yılı istatistiğine göre, Menemen’in toplam 44 köyünde telefon hattının bulunduğu göze çarpmaktadır.

Yorum Ekle
Yorumunuz gönderildi
Yorumunuz editör incelemesinden sonra yayınlanacaktır
Yorumlar

   Bu yazı henüz yorumlanmamış...

Yazarın Diğer Yazıları
Sayfa başına gitSayfa başına git
Masaüstü Görünümü  ♦   İletişim  ♦   Künye
Copyright © 2024 Menemen'in Sesi